Chia sẻ kinh nghiệm về phương pháp viết đề cương luận văn Thạc sĩ
Thầy Nguyễn Thành Trung - giảng viên thuộc Bộ môn, gửi chia sẻ kinh nghiệm về phương pháp viết đề cương luận văn Thạc sĩ. Sau đây là chia sẻ của Thầy:
"Xin trình bày các kinh nghiệm cá nhân về việc viết đề cương luận văn cao học:
Cho dù là viết đề cương luận văn cao học, hay viết bài báo khoa học, hoặc báo cáo khoa học, mục đích chính vẫn là truyền đạt ý tưởng từ đầu của bạn đến đầu của người đọc. Mọi thứ trình bày đều phục vụ cho duy nhất mục đích này.
Cách truyền đạt ý tưởng nên lần lượt như sau:
- Có một vấn đề, bài toán
- Đây là một vấn đề đáng giá, cần thiết
- Nó là vấn đề chưa được giải quyết đầy đủ
- Đây là ý tưởng của tôi
- Các nghiên cứu của tôi (chi tiết, dữ liệu)
- Đối sánh ý tưởng của tôi với các cách tiếp cận khác
Cấu trúc trình bày cần có các mục và theo thứ tự như sau (chú ý: không tính các mục bắt buộc khác theo mẫu của đơn vị cấp trên):
- Giới thiệu (1 trang)
- Phát biểu vấn đề, bài toán (1 trang)
- Ý tưởng của tôi (2 trang)
- Chi tiết (5 trang)
- Các công trình liên quan (1-2 trang)
- Kết luận và công việc tương lai (0,5 trang)
(Tới đoạn này, với những người đã có kinh nghiệm, có thể có một chút thắc mắc về thứ tự của cấu trúc, nhưng xin hãy bình tĩnh, sẽ có giải thích hợp lý ở phần dưới)
* GIỚI THIỆU: cần có 2 phần
(1) Mô tả vấn đề, bài toán: nên sử dụng ví dụ để minh họa rõ vấn đề, bài toán
(2) Trình bày các đóng góp của bạn: (tuyệt đối đừng để người đọc phải đoán về các đóng góp của bạn) liệt kê các đóng góp trước, có hoa thị đầu dòng từng đóng góp, không được viết quá vắn tắt, cần có sự diễn dịch vừa đủ (danh sách các đóng góp này sẽ dẫn đạo toàn bộ đề cương, đề cương sẽ lần lượt chứng minh các khẳng định mà bạn đã đưa ra)
và … đó là tất cả
* BÀI TOÁN, Ý TƯỞNG VÀ CHI TIẾT:
Đúng, chưa vội trình bày về các công trình liên quan ngay sau phần giới thiệu. Việc trình bày các công trình liên quan ở đây đồng nghĩa dựng một quả núi ngăn cách giữa bạn và người đọc, người đọc sẽ cảm thấy mệt mỏi; hoặc nếu họ không nắm đầy đủ thông tin về các công trình liên quan, cộng với việc trình bày cẩn thận (nhưng không đủ không gian) của bạn về các vấn đề kỹ thuật sẽ làm cho người đọc hoàn toàn khó hiểu.
Thay vào đó, hãy tập trung vào những phần sau:
(1) Mô tả chi tiết bài toán để làm rõ tại sao nó đáng giá, cần thiết
(2) Mô tả ý tưởng của bạn
(3) Bảo vệ ý tưởng của bạn, chỉ ra rằng nó giải quyết bài toán như thế nào và trình bày chi tiết
Nhân tiện, có thể trích dẫn các công trình liên quan ở đây, nhưng hãy trì hoãn việc thảo luận về chúng, hãy để ở phần cuối.
Tiếp theo, xin bàn về các vấn đề quan trọng khi trình bày trong các phần này, trước hết hãy đọc đoạn sau:
Xét một bán-dàn chia nhánh D, trên một ký số siêu điều biến S. Giả sử pi là một phần tử của D, thì ta có: với mỗi pi tồn tại một suất phụ j sao cho pj < pi
Nghe có vẻ ấn tượng … nhưng sẽ đưa người đọc vào giấc ngủ.
Trong đề cương bạn phải trình bày chi tiết nhưng trước tiên hãy truyền đạt ý tưởng.
Xin nhớ, hãy sử dụng ví dụ nhưng đừng đưa các tình huống đặc biệt, chỉ đưa các tình huống tổng quát.
Để truyền đạt ý tưởng, nên:
- Diễn giải như bạn đang trình bày với ai đó bằng cách viết lên bảng trắng với bút lông
- Truyền đạt để họ có được sự cảm nhận qua trực giác là quan trọng nhất
- Một khi người đọc đã có sự cảm nhận qua trực giác thì họ có thể theo được các chi tiết (chú ý: không có chiều ngược lại)
- Thậm chí, nếu họ bỏ qua phần trình bày chi tiết, họ vẫn có thể nhận được thứ gì đó có giá trị
Các chứng cứ:
- Phần giới thiệu của bạn đã đưa ra các khẳng định
- Ở phần thân này của đề cương, bạn phải cung cấp các chứng cứ để hỗ trợ cho mỗi khẳng định
- Kiểm tra từng khẳng định trong phần giới thiệu, xác định chứng cứ, và tham chiếu đến nó
- Chứng cứ có thể là: phân tích và so sánh, các định lý, các phép đo, và các case study
* CÁC CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN:
Sẽ sai lầm nếu nghĩ: để làm cho công trình của tôi tốt lên, tôi phải làm sao cho các công trình của những người khác tệ đi.
Bạn nên:
- Đảm bảo bạn đã hiểu một cách chính xác về các công trình liên quan muốn trình bày
- Chỉ ra những tác giả đã tạo cảm hứng cho bạn hình thành nên ý tưởng
- Hãy trung thực và công bằng với các tác giả khác
- Hãy thừa nhận những yếu điểm trong cách tiếp cận của bạn
Tới đây, coi như đã duyệt qua xong cấu trúc trình bày.
Nếu bạn đã viết xong đề cương, nếu có thể hãy gửi xin ý kiến của những người có thể giúp bạn. Nếu họ là chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu của đề cương thì tốt, còn nếu không phải là chuyên gia thì … cũng rất tốt. Hãy sử dụng trân trọng những góp ý này.
Tóm lại, nếu bạn thấy những gì viết ở trên là dài dòng, khó nhớ thì chỉ cần nhớ các điều sau:
- Xác định ý tưởng chính của bạn
- Trình bày một cách rõ ràng và thuyết phục về các đóng góp của bạn
- Sử dụng các ví dụ
Quên, còn một điều cực kỳ quan trọng cần phải nhớ: đừng sử dụng ý tưởng của người khác và cho là của mình!
Thân,"