Xe điện đang khiến xe hybrid từ chỗ bị ghét bỏ thành thịnh hành
Tờ Bloomberg đã có bài viết nói về một hiện tượng lạ đang xảy ra trên thị trường ô tô. Đó là nhiều người thích xe điện nhưng lại mua xe hybrid, giúp doanh số phương tiện này tăng vọt dù cách đây không lâu còn bị "ghét bỏ".
Dù quan tâm xe điện, Amber Lombardi quyết định mua Ford F-150 phiên bản hybrid - Ảnh: Bloomberg
Đi tìm hiểu nguyên nhân, Bloomberg đã hỏi Amber Lombardi, một người Mỹ đã mua xe vào năm ngoái. Cô gái này muốn tìm một chiếc xe có trang bị động cơ điện có khả năng kéo rơ moóc vốn là không gian phòng khám nha khoa di động.
Đi tìm hiểu, cô gái tìm được bán tải Ford F-150 phiên bản hybrid có giá tương đối phải chăng, lại tiết kiệm chi phí nhiên liệu.
Lý giải về điều này, Lombardi, quản lý phòng khám Mainely Teeth ở Portland, Maine, cho biết: "Tôi không đủ kinh tế để mua một chiếc xe thuần điện. Xe hybrid là giải pháp khá tốt". Amber Lombardi không phải trường hợp duy nhất.
Jim Beermann, 71 tuổi, muốn hạn chế xả thải. Nhưng ông rất bực mình vì trại dưỡng lão nơi ông thường xuyên sinh hoạt không có điểm sạc, cũng không có kế hoạch sớm thiết lập. Vì lẽ đó, ông quyết định mua chiếc hybrid cũ Ford Fusion 2019.
Thăng trầm của xe hybrid
Hơn một phần tư thế kỷ trước, Toyota Prius với động cơ hybrid ra mắt mang theo kỳ vọng trở thành nhà tiên phong của cuộc cách mạng xanh. Nhưng chỉ vài năm sau, xe hybrid bất ngờ không còn được ưa chuộng khi các nhà sản xuất đua nhau làm xe điện.
Xe hybrid đã đi qua đủ cung bậc thay đổi của thị trường: được săn đón, bị lãng quên, rồi lại trở thành hàng "hot" một lần nữa - Ảnh: Toyota UK
Tuy nhiên, giờ đây, khi người tiêu dùng ngày càng khó chịu với mức giá cao cùng chất lượng trạm sạc không đồng đều, xe hybrid đang quay trở lại. Theo công ty nghiên cứu thị trường GlobalData, doanh số xe hybrid ở Mỹ đã tăng gấp đôi kể từ năm 2020 và đang hướng tới mức tăng trưởng 35% trong năm nay (so với năm 2022).
Jeff Schuster, phó chủ tịch điều hành mảng ô tô của GlobalData, cho biết: "Ngành ô tô không hoạt động theo kiểu chỉ cần nhấn nút là mọi thứ sẽ thay đổi. Xe hybrid chính là bước đệm để thị trường đại chúng tiến tới xe điện".
Các nhà sản xuất cũng nhanh chóng nắm bắt xu hướng mới. Tiêu biểu là Ford, khi hãng đặt mục tiêu tăng gấp 4 lần doanh số Ford F-150 hybrid trong 5 năm tới.
Ford có kế hoạch tăng gấp đôi sản lượng phiên bản hybrid của xe bán tải F-150 khi công ty phải đối diện với doanh số bán xe thuần điện chậm hơn dự kiến - Ảnh: Ford
Ngay chính CEO Ford Jim Farley cũng phải thốt lên: "Thành thật mà nói, chúng tôi rất ngạc nhiên về sự phổ biến của xe hybrid".
Các hãng lại đổ xô làm xe hybrid
Trước tình hình đó, GlobalData đánh giá doanh số bán xe hybrid của Toyota sẽ tăng 7,5% trong năm nay, lên hơn 600.000 chiếc.
Theo Bloomberg, khoảng 1/3 doanh số Toyota, 1/5 doanh số Honda ở thị trường Mỹ là xe hybrid - Ảnh: Toyota
Theo Jack Hollis - giám đốc kinh doanh của Toyota Mỹ, danh sách chờ mua mẫu Sienna hybrid đã lên tới 8 tháng. "Xe plug-in hybrid thực sự đang phát triển rất nhanh. Chúng tôi có thể dễ dàng tăng gấp đôi doanh số", ông nói.
Hyundai và Honda cũng nằm trong số nhà sản xuất xe hybrid lớn, dự kiến kiểm soát 32% thị trường Mỹ trong năm nay. "Xe hybrid đang đóng góp rất nhiều về mặt doanh số. Thành quả đó sẽ góp phần giúp kế hoạch bán xe điện thành công”, Mamadou Diallo, giám đốc kinh doanh Honda Mỹ, cho biết.
Sự phổ biến của xe hybrid không chỉ dừng lại ở thị trường Mỹ. GlobalData dự báo doanh số xe hybrid toàn cầu sẽ tăng 20% trong năm nay và tăng 71% trong 5 năm tới. Châu Á và Bắc Mỹ sẽ là 2 thị trường dẫn đầu.
The Car Mom, chuyên đánh giá các xe cho gia đình, ấn tượng trước động cơ hybrid của Toyota RAV4 trong việc tiết kiệm chi phí nhiên liệu cho người sử dụng - Ảnh: The Car Mom
Trước đó, kế hoạch phát triển đa dạng của Toyota bị nhiều người chỉ trích là lạc hậu. Nhưng hãng vẫn kiên quyết bảo vệ quan điểm của mình. Họ lập luận rằng tiến từng bước mới là cách thức đúng đắn để tiến vào tương lai, trong bối cảnh đầu vào cho sản xuất xe điện đang khan hiếm.
"Vật liệu pin và hạ tầng sạc bằng năng lượng tái tạo khan hiếm là bức tranh trong 10-15 năm tới, do đó cần sử dụng tư duy hệ thống. Pin xe điện chỉ nên đặt ở những nơi chúng phát huy tốt nhất", Gill Pratt, nhà khoa học hàng đầu của Toyota kiêm giám đốc Viện nghiên cứu Toyota, nói.
Điều này phản ánh rõ ràng trong chiến lược của Toyota: tăng gấp đôi sản lượng xe hybrid trong khi vẫn đẩy mạnh phát triển xe điện.
Xe điện là tương lai, nhưng không phải nơi nào cũng dễ dàng sử dụng - Ảnh: Bloomberg
"Xe thuần điện là lựa chọn phù hợp ở châu Âu và Mỹ, nơi hạ tầng sạc và mạng lưới điện tương đối hoàn thiện, tính đến thời điểm hiện tại. Trong khi đó, sự lựa chọn này không phù hợp ở tất cả các thị trường, do giá xe còn cao", chủ tịch Toyota Akio Toyoda cho biết.
Đi tìm nguyên nhân
Đối với những khách hàng có nhu cầu sử dụng một chiếc ô tô có sức kéo lớn như Amber Lombardi, xe hybrid là lựa chọn tối ưu, do trọng lượng ảnh hưởng rất lớn tới phạm vi hoạt động của xe điện.
Đối với các nhà sản xuất ô tô, việc phát triển xe hybrid vừa giúp họ “đặt một chân” vào công cuộc điện khí hóa, vừa đáp ứng nhu cầu của những tài xế quan tâm đến xe điện nhưng còn ngần ngại.
Theo GlobalData, doanh số xe hybrid tại Mỹ sẽ đạt gần 1,4 triệu chiếc trong năm nay, so với gần 1,2 triệu xe thuần điện. Người Mỹ chấp nhận xe điện chậm hơn so với người tiêu dùng ở châu Âu và Trung Quốc do hạ tầng trạm sạc dù không ít nhưng chất lượng phập phù và không đồng đều, giá xe lại cao.
Xe hybrid thỏa mãn các nhu cầu: có "điện", bảo vệ môi trường hơn trong khi giá phải chăng hơn so với ô tô thuần điện - Ảnh: Canadian Auto Dealer
Theo công ty đánh giá ô tô và thị trường ô tô Edmunds có từ năm 1966, giá trung bình cho một chiếc xe điện ở Mỹ trong tháng 8-2023 là 59.752 USD, so với mức 45.567 USD của xe xăng dầu.
Điều này lý giải vì sao ngày càng có nhiều người chuyển sang sử dụng xe hybrid có giá phải chăng hơn xe điện trong khi vẫn đáp ứng được nhu cầu bảo vệ môi trường.
Jessika Trancik, giáo sư của trung tâm CarbonCounter chuyên theo dõi xả thải thuộc MIT (Viện Công nghệ Massachusetts), cho biết: “Trung bình, lượng khí thải một người tạo ra sẽ thấp hơn đáng kể khi sử dụng xe thuần điện. Nhưng xe hybrid cũng đủ tốt cho điều tương tự".
Chẳng hạn, theo CarbonCounter, trong cả vòng đời, Toyota bZ4X thải ra lượng carbon ít hơn 46% so với RAV4 tiêu chuẩn, còn Rav4 Prime hybrid là khoảng 36%.
"Xe điện sẽ là tương lai, nhưng chúng ta chưa sẵn sàng để nhảy ngay sang tương lai đó", Kate Buckens, chuyên gia chụp ảnh ẩm thực sống ở Connecticut, cho hay. Buckens là chủ một chiếc Toyota Rav4 Prime hybrid, cô luôn sử dụng phần mô tơ điện khi di chuyển quãng đường ngắn như đi làm hằng ngày.
Thanh Linh