Măng thối “tắm” hóa chất thành măng đặc sản
Một thời người ta rộ lên chuyện bánh phở ngâm phóc môn, măng ngâm phóc môn để tươi lâu khiến người tiêu dùng hết sức lo ngại. Mới đây, Công an tỉnh Bình Thuận đã bắt quả tang cơ sở chế biến thực phẩm bẩn, chuyên dùng hóa chất để biến măng thối, măng mốc thành măng đặc sản. Đó là cơ sở Dương Lập do bà Dương Thị Lập (ở Hàm Trí, Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận) làm chủ. Điều nguy hại là không chỉ tiêu thụ ở Bình Thuận mà từ đây hàng loạt măng độc hại được tuồn ra thị trường tới nhiều tỉnh thành khác.
Thông tin của Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Công an tỉnh Bình Thuận thì đây là một trong những cơ sở vi phạm nghiêm trọng quy định về an toàn thực phẩm. Đặc biệt lượng hóa chất mà cơ sở Dương Lập đã dùng để chế biến và sơ chế măng là rất nguy hiểm.
Măng sau khi ngâm bằng hóa chất thì trở nên mền, dẻo nên được nhiều nhà hàng ưa chuộng và mua về với số lượng không nhỏ. Măng được phân phối đi hàng trăm cơ sở buôn bán lẻ trên địa bàn khắp tỉnh Bình Thuận và một số địa bàn lân cận.
Cơ sở măng này bị bắt quả tang do thời gian gần đây một số khách hàng sau khi dùng các loại măng đặc sản ở một số nhà hàng thì có hiện tượng đau bụng. Thậm chí một số người dân sau khi mua măng đặc sản ở chợ đầu mối Phan Thiết ăn vào cũng có cảm giác khó chịu. Nguồn tin từ nhân dân cho biết có một cơ sở sở chế biến măng cực lớn nằm trên địa bàn Hàm Thuận Bắc. Cơ sở này thuê rất nhiều người về để làm công nhưng lại có dấu hiệu mờ ám, thường đóng kín cửa mỗi khi chế biến măng chứ không công khai như những cơ sở khác.
Trước tiên, măng được “tắm trắng” bằng cách ngâm vào chất bột màu trắng, sau đó tiếp tục tẩy rửa và cho chất bột màu vàng vào để tạo màu. Sau đó là dùng một hỗn hợp hóa chất công nghiệp để làm cho măng luôn bóng và có vẻ tươi ngon. Thứ bột trắng ban đầu dùng để tẩy măng cũng là loại hóa chất tẩy rửa chỉ sử dụng trong công nghiệp. Tất cả các loại măng từ măng bẹ, măng củ, măng sợi…đều được bà Dương Thị Lập chỉ đạo cho những nhân viên của mình làm theo cách này.
Nắm bắt thông tin này, các trinh sát phối hợp với Chi cục quản lý thị trường Bình Thuận tiến hành rà soát thì được biết cơ sở này tuy hoạt động quy mô lớn và rầm rộ nhưng lại không có giấy phép. Những dấu hiệu nghi vấn đó được cơ quan chức năng đặc biệt lưu ý vào theo dõi cơ sở Dương Lập.
Những người dân ở gần cơ sở chế biến măng Dương Lập cho biết vào những khi giữa trưa, nhiều xe tải chở măng đến nhìn thấy một màu đen sì. Nhiều người không nghĩ đó là măng. Nhưng sau khi sơ chế măng trở nên bóng đẹp, có màu vàng, trông rất tươi và có rất nhiều tư thương, chủ cửa hàng từ khắp nơi đánh xe đến chở về mang ra các chợ, các nhà hàng để bán.
Theo Chi cục quản lý thị trường Bình Thuận thì đây là cơ sở chế biến măng lớn nhất từ trước đến nay vi phạm nghiêm trọng an toàn thực phẩm. Các hóa chất dùng để tẩy măng rất độc. Nếu không đình chỉ cơ sở này sớm thì sẽ rất nguy hiểm.
Mốc, thối cũng thành thơm ngon
Ông Nguyễn Thành Tuấn, chủ cơ sở buôn bán măng ở chợ Phan Thiết cho biết là những người buôn bán nhỏ chúng tôi không phân biệt được măng tẩm hóa chất hay không nên cứ vô tư nhập măng của cơ sở Dương Lập vì tất cả các loại măng của cơ sở này đều có màu sắc rất đẹp, có vẻ bóng nước và rất tươi. Khách hàng nhìn vào là thích ngay rồi, có những hôm không kịp lấy hàng bán là nhiều khách đến hỏi ngay. Mà chính gia đình tôi khi có tiệc tùng cũng dùng số lượng lớn măng của cơ sở Dương Lập nhưng đúng là cách đây hơn 1 tuần, nhiều khách hàng ăn măng kêu có cảm giác rất khó chịu, ai cũng nghĩ do ăn uống không điều độ chứ không nghĩ măng của cơ sở Dương Lập đã ngâm hóa chất độc hại lâu thế.
Ông Lê Văn Năm ở chợ Hàm Thuận Bắc cho biết; có vài ba lần nghe nhiều người ở chợ giới thiệu măng đặc sản nhà bà Dương Thị Lập rất tươi ngon nên khi có đám giỗ tôi đến mua hàng chục kg nhưng về ngâm trong nước nó phai ra màu vàng khè, lại bám chắc vào tay, rất đáng nghi ngờ nên từ đó tôi không dùng măng đặc sản của cơ sở này nữa. Giờ bị phát hiện tẩm hóa chất mới giật mình, may mà không sử dụng lâu dài.
Theo thú nhận của chủ cơ sở Dương Thị Lập thì loại dung dịch hóa chất này rất mạnh, dù là cây măng có ẩm mốc đến đâu cũng có thể tẩy trắng phau sau đó lại dùng một hóa chất khác ngâm với bột màu thế là ra măng đặc sản vàng ươm. Loại dung dịch hóa chất này nếu không dùng găng tay mà thò tay vào thì rửa mãi cũng sẽ không ra, ngâm lâu tay vào dung dịch, da tay cũng sẽ bị ăn mòn ngay. Chính vì sự “lợi hại” của loại hóa chất này nên tất cả các loại măng mốc, thối, hư hỏng… khi được ngâm tẩy xong cũng thành đặc sản hết.
Biết chế biến theo cách này là không đảm bảo an toàn nhưng mua măng kém chất lượng giá rất rẻ sau khi về chế biến lại thì bán giá rất cao (vì là măng đặc sản) nên ham lợi, cơ sở này đã tiêu thụ ra thị trường không biết bao nhiêu tấn măng độc. Cứ nghĩ cơ sở không nằm trong thành phố lại hoạt động khép kín nên khó có người phát hiện ra, cứ vô tư mà sản xuất trong thời gian dài.
Theo quan sát của chúng tôi thì, nhiều chậu lớn đựng măng mới nhập về của cơ sở Dương Lập đều có màu thâm sẫm, có một số chậu thì mùi thum thủm. Tất cả những chậu măng này đang được bà Dương Thị Lập cho người “tắm” hóa chất để thành đặc sản. Đáng nói nữa là hầu hết các dụng cụ đựng măng đặc sản trong cơ sở Dương Lập đều không đảm bảo vệ sinh.
Nguy hại cho sức khỏe
Theo ông Lê Công Đạt, chuyên gia về An toàn thực phẩm thì măng tươi là món ăn rất được ưa thích, sử dụng để xào, nấu canh, ăn kèm với bún, phở… Ở nhiều nước phương Đông, măng là một trong những loại thực phẩm thông dụng trong khẩu phần ăn hàng ngày và là thực phẩm tốt giúp giảm cân cho người béo phì mà ít ai biết. Trong măng có chứa ít lipid, đường, chất béo nhưng lại chứa nhiều chất xơ - loại chất dinh dưỡng giúp giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên nếu ăn măng ngâm hóa chất thì rất nguy hại cho sức khỏe.
Chất mà cơ sở Dương Lập dùng để tẩy măng và làm cho măng tươi ngon là hiboclorit là loại chất tẩy có tính oxy hóa mạnh, có thể tẩy màu, diệt côn trùng và thường được dùng để làm vệ sinh trong các khu công nghiệp, dùng để tiệt trùng các dụng cụ cá nhân và dụng cụ y tế. Nếu thực phẩm có các dẫn xuất của Hiboclorit sẽ gây nguy hiểm cho sức khỏe con người với các bệnh về mũi, miệng, hệ thống đường hô hấp, làm bị ho, ngạt mũi và khó thở, rất nhiều trường hợp đã ngộ độc thực phẩm vì ăn măng tươi đã ngâm hóa chất mà không biết.
Ngoài ra măng không ngâm hóa chất thường dai, không giòn; còn măng bị ngâm hóa chất giòn, bẻ dễ gãy. Đặc biệt, măng tự nhiên có ngâm nước bao lâu mà không có hóa chất thì khi chế biến măng vẫn lưu giữ được mùi tự nhiên của mình, không có mùi chua hăng hắc như măng đã ngâm hóa chất.
Bên cạnh đó, sau khi mua măng về, trước khi chế biến thành món ăn, nên thái miếng và luộc măng trong nước sôi. Luộc măng xong đổ nước đó đi và chế biến bằng các món ưa thích. Có thể dùng nước gạo để ngâm măng cũng giúp giảm độc tố.