NGÀNH CNTT TUYỂN SINH NHIỀU CHỈ TIÊU NGÀNH CNTT, CNTT VIỆT NHẬT VÀ KHOA HỌC DỮ LIỆU

Tin tức

Trình tấn công mạng của Israel khiến Iran lo ngại

on .

Chính quyền Iran kêu gọi người dân nước này gỡ bỏ ứng dụng nhắn tin WhatsApp khỏi điện thoại thông minh. Họ cáo buộc ứng dụng này thu thập thông tin người dùng để gửi cho Israel.

WhatsApp đã bác bỏ những cáo buộc này. Trong tuyên bố gửi đến hãng tin AP, nền tảng nhắn tin thuộc sở hữu của Meta cho biết họ lo ngại rằng "những thông tin sai lệch này sẽ bị dùng làm cái cớ để chặn dịch vụ của chúng tôi vào thời điểm người dân đang rất cần nó". WhatsApp cũng khẳng định họ không theo dõi vị trí người dùng hay đọc các tin nhắn cá nhân.

Đến nay, các chuyên gia vẫn chưa thể xác thực cáo buộc từ phía Iran, do nước này không công khai bất kỳ bằng chứng nào, theo The Conversation.

Tuy nhiên các sự việc trước đây cho thấy WhatsApp, với các tính năng bảo mật và quyền riêng tư mạnh, không phải là bất khả xâm phạm. Đã có ít nhất một quốc gia thành công trong việc xâm nhập WhatsApp, đó là Israel.

Israel nổi tiếng với năng lực tấn công mạng

WhatsApp là một ứng dụng nhắn tin miễn phí thuộc sở hữu của Meta. Với khoảng 3 tỷ người dùng trên toàn cầu, vẫn đang tăng nhanh, ứng dụng cho phép gửi tin nhắn văn bản, gọi điện và gửi tệp đa phương tiện qua kết nối Internet.

  Cuộc tấn công Stuxnet của Israel từng ảnh hưởng đến các máy ly tâm của Iran. Ảnh: Reuters.

Cuộc tấn công Stuxnet của Israel từng ảnh hưởng đến các máy ly tâm của Iran. Ảnh: Reuters. 

Ứng dụng này sử dụng mã hóa đầu cuối, tức là chỉ người gửi và người nhận mới có thể đọc nội dung tin nhắn, ngay cả WhatsApp cũng không thể truy cập được. Điều này đảm bảo mức độ riêng tư và bảo mật cao.

Israel là một quốc gia có tiếng trên thế giới về năng lực tấn công mạng, bao gồm kỹ năng, công nghệ và nguồn lực để khai thác các hệ thống và mạng kỹ thuật số. Năng lực của Israel được xếp ngang hàng với các cường quốc như Anh, Trung Quốc, Nga, Pháp và Canada.

7 trong số 10 công ty an ninh mạng hàng đầu thế giới có trung tâm R&D đặt tại Israel. Các startup Israel cũng thường dẫn đầu trong việc phát triển các công cụ tấn công và phòng vệ mạng mới.

Israel đã từng thực hiện các chiến dịch tấn công mạng tinh vi. Một ví dụ nổi bật là cuộc tấn công Stuxnet hơn 15 năm trước nhằm vào chương trình hạt nhân của Iran. Các lực lượng tấn công mạng của Israel, chẳng hạn như Đơn vị 8200, nổi tiếng với trình độ kỹ thuật cao và sự sáng tạo trong cả tấn công lẫn phòng thủ.

Tiền lệ

Nhiều công ty Israel từng bị cáo buộc liên quan đến các vụ hack tài khoản WhatsApp. Đáng chú ý nhất là phần mềm gián điệp Pegasus do NSO Group, một công ty tình báo mạng đặt tại Israel, phát triển.

  NSO Group từng tấn công 1.400 tài khoản Whatsapp và phải bồi thường 170 triệu USD. Ảnh: Times of Israel.

NSO Group từng tấn công 1.400 tài khoản Whatsapp và phải bồi thường 170 triệu USD. Ảnh: Times of Israel. 

Năm 2019, Pegasus đã lợi dụng lỗ hổng trong WhatsApp để xâm nhập 1.400 tài khoản, bao gồm nhà báo, nhà hoạt động xã hội và chính trị gia. Tháng 5, tòa án liên bang Mỹ đã yêu cầu NSO Group bồi thường gần 170 triệu USD cho WhatsApp và công ty mẹ Meta vì vụ hack này.

Một công ty Israel khác là Paragon Solutions cũng bị phát hiện gần đây đã tấn công gần 100 tài khoản WhatsApp. Họ sử dụng phần mềm gián điệp tiên tiến để truy cập tin nhắn cá nhân sau khi đã được giải mã.

Các kiểu tấn công như vậy thường sử dụng kỹ thuật gọi là spear phishing (tấn công lừa đảo nhắm mục tiêu). Khác với các cuộc tấn công lừa đảo đại trà, spear phishing nhắm vào từng cá nhân cụ thể. Tin tặc sử dụng các tin nhắn hoặc tệp giả mạo nhằm đánh lừa người dùng cài đặt phần mềm gián điệp. Khi thành công, kẻ tấn công có thể truy cập toàn bộ thiết bị của nạn nhân, bao gồm cả các tin nhắn WhatsApp đã được giải mã.

Một email spear phishing có thể trông như được gửi từ đồng nghiệp hoặc một tổ chức đáng tin cậy. Nội dung có thể thúc giục người nhận mở gấp một tệp đính kèm hay đường dẫn đến trang đăng nhập giả mạo hoặc cài đặt mã độc.

Để tránh bị spear phishing, người dùng cần cẩn trọng với các email hay tin nhắn bất ngờ, đặc biệt nếu có tính cấp bách. Không nên nhấp vào các liên kết đáng ngờ hoặc mở tệp đính kèm không rõ nguồn gốc. Ngoài ra, người dùng nên bật xác thực 2 yếu tố, cập nhật phần mềm thường xuyên và xác minh thông tin được gửi đến minh thông qua các kênh thứ ba đáng tin cậy.

Hồng Phương

Nguồn: https://baomoi.com/trinh-tan-cong-mang-cua-israel-khien-iran-lo-ngai-c52551591.epi

Cảnh báo dành cho người dùng iPhone và Android, không nên lưu những ứng dụng này trên điện thoại

on .

Theo báo cáo của Dự án Minh bạch Công nghệ (TTP), hàng triệu người dùng iPhone và Android đã vô tình tải về các ứng dụng VPN do các công ty Trung Quốc sở hữu, khiến dữ liệu cá nhân có thể bị chuyển ra nước ngoài mà không hề hay biết.

TikTok thường bị “gọi tên” khi nhắc đến nguy cơ dữ liệu cá nhân bị chuyển về Trung Quốc, nhưng thực tế, có một mối đe dọa còn lớn hơn đang âm thầm tồn tại trong điện thoại của nhiều người dùng, đó chính là các ứng dụng VPN miễn phí.

VPN miễn phí là gì?

VPN (hay còn được gọi là mạng riêng ảo) là một loại dịch vụ giúp bạn bảo vệ dữ liệu cá nhân và truy cập Internet một cách an toàn mà không cần trả tiền. Khi sử dụng VPN, dữ liệu của bạn được mã hóa và chuyển qua một máy chủ trung gian, giúp che giấu địa chỉ IP thật và bảo vệ thông tin khỏi các mối nguy như hacker hoặc theo dõi trực tuyến.

Hầu hết các VPN đều tính phí sử dụng hàng tháng, nhưng cũng có những phiên bản miễn phí, từ phiên bản dùng thử của phần mềm trả phí đến các dịch vụ luôn miễn phí.

Nhu cầu sử dụng VPN đã tăng vọt sau các lệnh cấm nội dung không phù hợp tại Mỹ và châu Âu, khiến nhiều người tìm cách vượt qua hạn chế bằng cách ẩn lưu lượng truy cập Internet. Số lượng người dùng VPN tại Anh tăng tới 6.000% sau các lệnh cấm, và xu hướng này cũng ghi nhận tại Mỹ và Pháp.

Tuy nhiên, các chuyên gia bảo mật khuyến cáo người dùng nên tránh xa các VPN miễn phí không rõ nguồn gốc, đặc biệt là những ứng dụng do các công ty Trung Quốc kiểm soát.

  Ứng dụng VPN miễn phí tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với người dùng iPhone và Android. Ảnh minh họa

Ứng dụng VPN miễn phí tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với người dùng iPhone và Android. Ảnh minh họa 

James Maude, chuyên gia của BeyondTrust, nhận định: “Nếu bạn không trả tiền cho một sản phẩm, thì bạn chính là sản phẩm đó.” Các ứng dụng miễn phí tiềm ẩn nguy cơ thu thập dữ liệu cá nhân và chuyển cho bên thứ ba ở nước ngoài. Đáng chú ý, các ứng dụng này vẫn xuất hiện trên App Store và Google Play, ngay cả sau khi bị phát hiện và cảnh báo.

Ông Migliano, chuyên gia bảo mật tại Top10VPN, nhấn mạnh: “Tôi thực sự khuyến cáo người dùng tránh xa hoàn toàn các VPN do Trung Quốc sở hữu. Rủi ro quá lớn nếu giữ chúng trên điện thoại.”

Những cảnh báo về VPN miễn phí đang gia tăng nhanh chóng, gần như song hành với tốc độ phổ biến của chính các ứng dụng này.

Để đảm bảo an toàn, người dùng iPhone và Android hãy kiểm tra lại toàn bộ điện thoại, xóa ngay các ứng dụng VPN không rõ nguồn gốc, chỉ sử dụng các phần mềm mạng riêng ảo đáng tin cậy, uy tín về bảo mật như NordVPN, PrivadoVPN, Surfshark, Proton, Norton…

Tiểu Minh

Nguồn: BÁO MỚI

Chỉ cần 5-10 giây để làm giả định danh của người khác, chiếm tài khoản ngân hàng

on .

Tài sản của người dùng tại ngân hàng hiện nay không chỉ là tiền mà còn là dữ liệu cá nhân, sinh trắc học. Với sự hỗ trợ của AI, tin tặc có thể làm giả định danh để lừa đảo chỉ trong 10 giây, gây rủi ro lớn cho khách hàng.

Dữ liệu cá nhân và sinh trắc học là mục tiêu tấn công mới

Tại hội thảo “Quản trị An ninh mạng trong môi trường rủi ro hiện nay” ngày 25/9, ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban nghiên cứu, tư vấn phát triển công nghệ và hợp tác quốc tế Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, nhấn mạnh: an ninh mạng đã song hành với ngành tài chính ngân hàng khá lâu. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, vai trò của an ninh mạng ngày càng trở nên quan trọng.

Ông Vũ Ngọc Sơn lý giải, trước đây, khách hàng chỉ gửi tiền vào ngân hàng, còn bây giờ, ngoài tiền, người dùng còn gửi cả dữ liệu cá nhân rất quan trọng, bao gồm dữ liệu sinh trắc học. Như vậy, tài sản mà ngân hàng đang lưu trữ, quản lý giúp người dùng không chỉ là tiền mà còn là dữ liệu và tài sản số. Điều này khiến động cơ để các đối tượng tấn công vào ngân hàng tăng cao hơn.

Thực tế, ngay cả những biện pháp bảo mật chặt chẽ như xác thực sinh trắc học cũng đã từng bị qua mặt trong quá khứ.

 Các diễn giả trao đổi về rủi ro với người dùng ngân hàng trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ. Ảnh: Du Lam

Các diễn giả trao đổi về rủi ro với người dùng ngân hàng trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ. Ảnh: Du Lam

Lừa đảo Deepfake: Chỉ cần 5-10 giây để giả mạo người dùng

Các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi và đang biến đổi rất nhanh. Sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI) đã tạo ra một mối đe dọa mới.

Ông Richard Holland, cố vấn cấp cao, kiến trúc sư An ninh bảo mật Ngân hàng quốc gia Úc tại Việt Nam, cảnh báo về khả năng giả mạo danh tính bằng công nghệ: "Các dịch vụ ngân hàng trước đây thường dùng tên người dùng, mật khẩu để xác thực, nhưng nay chỉ cần 5-10 giây để làm giả định danh của người khác, lừa đảo bằng deepfake, giả giọng nói". Tội phạm mạng hiện nay đã có thể thực hiện qua mặt xác thực sinh trắc học bằng AI, ông bổ sung.

Hiện nay, tất cả các ngân hàng đều sử dụng passkey, dựa trên hạ tầng phân tán, sử dụng khóa, mật khẩu, mã bảo vệ người dùng, song những thách thức bảo mật mới liên quan đến sinh trắc học trên điện thoại cũng cần theo dõi, quan sát.

Ngoài ra, còn một thách thức khác liên quan đến điện toán lượng tử. Theo ông Holland, công nghệ này đang phát triển với tốc độ đáng quan ngại, có thể được cả bên tấn công lẫn phòng thủ sử dụng để bẻ khóa và giải mã các thuật toán mã hóa được tin cậy một cách nhanh chóng.

Khách hàng phổ thông là điểm yếu chí mạng của hệ thống

Bên cạnh những lỗ hổng công nghệ, một vấn đề lớn khác mà các ngân hàng phải đối mặt là sự thiếu cảnh giác của người dùng cuối.

Ông Kim Jung Pil, Tổng Giám đốc, Phụ trách đối tác chính khu vực Châu Á – Thái Bình Dương công ty an ninh mạng XCURENET, cho biết cần chú trọng vào truyền thông cộng đồng và nâng cao nhận thức của khách hàng. Ông nhấn mạnh: "Trong nhiều trường hợp, chính sự thiếu cảnh giác của khách hàng là điểm yếu chí mạng mà hacker lợi dụng".

Rủi ro càng lớn hơn khi ngày nay, các ứng dụng di động gần như đã thay thế hoàn toàn giao dịch trên máy tính và website truyền thống. Điều này khiến điện thoại trở thành mục tiêu chính. Thiết bị di động rất dễ bị tấn công, do cả yếu tố chủ quan (người dùng cài ứng dụng độc hại) lẫn khách quan (điện thoại có lỗ hổng).

 Ông Đinh Trọng Du, chuyên gia giải pháp doanh nghiệp ngành hàng thiết bị di động, Công ty TNHH Điện tử Samsung Vina, trình bày giải pháp bảo mật dữ liệu trong hệ thống quản trị di động cho doanh nghiệp. Ảnh: Du Lam

Ông Đinh Trọng Du, chuyên gia giải pháp doanh nghiệp ngành hàng thiết bị di động, Công ty TNHH Điện tử Samsung Vina, trình bày giải pháp bảo mật dữ liệu trong hệ thống quản trị di động cho doanh nghiệp. Ảnh: Du Lam

Ông Đinh Trọng Du, chuyên gia giải pháp doanh nghiệp ngành hàng thiết bị di động, Công ty TNHH Điện tử Samsung Vina, chỉ ra, đối với thiết bị cá nhân, việc bảo vệ các ứng dụng bên thứ ba khỏi tấn công là rất khó.

Chung quan điểm, ông Vũ Ngọc Sơn cũng cho rằng khó khăn rất lớn của các ngân hàng bây giờ chính là ở phía người dùng, đặc biệt là những người dùng phổ thông. Họ thường xuyên không để ý nhiều đến các cảnh báo.

Đối với ngân hàng, bài toán cân bằng giữa an ninh và sự tiện lợi cho khách hàng là rất khó. Đại diện Hiệp hội An ninh mạng nhắc lại thời điểm ban đầu yêu cầu xác thực sinh trắc học khi giao dịch ngân hàng, người dùng băn khoăn “tại sao lại đưa các công nghệ rắc rối như thế”.

Dù vậy, ông chỉ ra, hiện tại mọi việc đã trở nên suôn sẻ và chúng ta thấy rõ, nếu không có giải pháp sinh trắc học, sẽ có nhiều vấn đề hơn xảy ra, đặc biệt là lừa đảo. Mức độ thích nghi của người dùng ngày càng tăng lên, tạo điều kiện để các ngân hàng triển khai được các giải pháp an ninh bảo mật nhiều hơn nữa để giúp bảo vệ an toàn hơn cho người dùng.

Nguồn: BÁO MỚI

Mất điện diện rộng sau bão số 10, người dân chờ cả tiếng ở trung tâm thương mại để sạc pin

on .

 

 

 

 

Bão số 10 đổ bộ vào Nghệ An rạng sáng 29/9 đã gây mất điện diện rộng. Người dân mang điện thoại, máy tính, quạt, đèn tích điện… đến trung tâm thương mại chờ sạc pin.  Cơn bão số 10 quần thảo nhiều giờ trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã khiến hệ thống lưới điện bị hư hỏng nghiêm trọng, gây mất điện trên diện rộng. Mất điện, người dân đổ xô đến trung tâm thương mại để chờ sạc pin.

Cơn bão số 10 quần thảo nhiều giờ trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã khiến hệ thống lưới điện bị hư hỏng nghiêm trọng, gây mất điện trên diện rộng. Mất điện, người dân đổ xô đến trung tâm thương mại để chờ sạc pin.

 Ghi nhận tại một trung tâm thương mại ở phường Vinh Phú (tỉnh Nghệ An), người dân ùn ùn mang theo điện thoại, máy tính, quạt, đèn tích điện,… đến để sạc pin. Khu vực tầng 1 luôn chật kín người ngồi sạc pin.

Ghi nhận tại một trung tâm thương mại ở phường Vinh Phú (tỉnh Nghệ An), người dân ùn ùn mang theo điện thoại, máy tính, quạt, đèn tích điện,… đến để sạc pin. Khu vực tầng 1 luôn chật kín người ngồi sạc pin.

  Chị Hoàng Ngân (trú phường Vinh Phú) làm công việc cần dùng đến máy tính. Bão số 10 gây mất điện, chị Ngân phải đến trung tâm thương mại để chờ sạc pin. “Tôi đến từ sớm nhưng đã có rất đông người, phải mất hơn một tiếng mới tới lượt sạc pin”, chị Ngân chia sẻ.

Chị Hoàng Ngân (trú phường Vinh Phú) làm công việc cần dùng đến máy tính. Bão số 10 gây mất điện, chị Ngân phải đến trung tâm thương mại để chờ sạc pin. “Tôi đến từ sớm nhưng đã có rất đông người, phải mất hơn một tiếng mới tới lượt sạc pin”, chị Ngân chia sẻ.

 
 Ổ cắm điện được đấu nối chuyển tiếp để sử dụng cho nhiều thiết bị điện hơn. Bên cạnh điện thoại, máy tính, quạt tích điện, bóng tích điện cũng được người dân đưa đến để sạc.

Ổ cắm điện được đấu nối chuyển tiếp để sử dụng cho nhiều thiết bị điện hơn. Bên cạnh điện thoại, máy tính, quạt tích điện, bóng tích điện cũng được người dân đưa đến để sạc.

 
 Nhân viên trung tâm thương mại liên tục phát loa thông báo ưu tiên người dân sạc các thiết bị cần thiết như điện thoại, quạt tích điện, tránh nguy cơ quá tải gây chập điện.  

Nhân viên trung tâm thương mại liên tục phát loa thông báo ưu tiên người dân sạc các thiết bị cần thiết như điện thoại, quạt tích điện, tránh nguy cơ quá tải gây chập điện.

  Tại một trung tâm thương mại ở phường Trường Vinh (tỉnh Nghệ An), khu vực quán cà phê đều đông kín người mang điện thoại, máy tính, bóng tích điện đến sạc.

Tại một trung tâm thương mại ở phường Trường Vinh (tỉnh Nghệ An), khu vực quán cà phê đều đông kín người mang điện thoại, máy tính, bóng tích điện đến sạc.

 
 Người dân gần như "chôn chân" ở trung tâm thương mại ngày mất điện.  

Người dân gần như "chôn chân" ở trung tâm thương mại ngày mất điện.

 
 Không chỉ thiếu điện, nhiều chung cư còn rơi vào cảnh thiếu nước sinh hoạt. Cư dân phải mang xô, chậu để đi “xin” nước. “Mất điện, mất nước khiến cuộc sống bị đảo lộn. Gia đình tôi lại có con nhỏ, người già nên việc sinh hoạt rất bất tiện. Chúng tôi chỉ mong sớm có điện, có nước trở lại để ổn định cuộc sống", chị Nguyễn Thị Loan (cư dân chung cư phường Trường Vinh) bày tỏ.

Không chỉ thiếu điện, nhiều chung cư còn rơi vào cảnh thiếu nước sinh hoạt. Cư dân phải mang xô, chậu để đi “xin” nước. “Mất điện, mất nước khiến cuộc sống bị đảo lộn. Gia đình tôi lại có con nhỏ, người già nên việc sinh hoạt rất bất tiện. Chúng tôi chỉ mong sớm có điện, có nước trở lại để ổn định cuộc sống", chị Nguyễn Thị Loan (cư dân chung cư phường Trường Vinh) bày tỏ.

 
 Theo thống kê, bão số 10 đã làm 1.155 cột điện bị đổ, gãy; 18.643m dây điện bị đứt; 2 trạm biến thế bị hư hỏng.

Theo thống kê, bão số 10 đã làm 1.155 cột điện bị đổ, gãy; 18.643m dây điện bị đứt; 2 trạm biến thế bị hư hỏng.

Thu Hiền

Nguồn: https://baomoi.com/mat-dien-dien-rong-sau-bao-so-10-nguoi-dan-cho-ca-tieng-o-trung-tam-thuong-mai-de-sac-pin-c53367255.epi

 

 

 

 

AI có làm chúng ta ngốc hơn?

on .

Trong bối cảnh công cụ tạo sinh ngày càng phổ biến, khă năng AI gây suy giảm hay nâng cao nhận thức phụ thuộc vào cách con người sử dụng chúng.

  ChatGPT có thể gây giảm khả năng tư duy nếu con người sử dụng không đúng cách. Ảnh minh họa: Adobe Stock.

ChatGPT có thể gây giảm khả năng tư duy nếu con người sử dụng không đúng cách. Ảnh minh họa: Adobe Stock. 

Năm 2008, tờ The Atlantic gây tranh cãi với bài viết tiêu đề “Liệu Google có khiến chúng ta trở nên ngốc hơn?”. Trong bài viết dài 4.000 từ, tác giả Nicholas Carr cho rằng các công nghệ như công cụ tìm kiếm làm suy yếu khả năng tư duy và ghi nhớ kiến thức.

Carr nhấn mạnh quan điểm rằng mọi người không cần ghi nhớ, học thuộc các sự kiện quan trọng khi có thể tra cứu lập tức trên Internet. Dù lập luận có phần đúng, các công cụ tìm kiếm vẫn yêu cầu tư duy phản biện để giải thích và hiểu ngữ cảnh kết quả.

Sau 17 năm, câu hỏi trên được lặp lại nhưng dành cho AI tạo sinh. Với ChatGPT hay Google Gemini, người dùng Internet không chỉ giao phó sự ghi nhớ, mà còn cả tư duy. Không chỉ thu thập thông tin, AI tạo sinh có thể tạo, phân tích và tóm tắt dữ liệu.

Viết trên Fast Company, tác giả Aaron French, PGS ngành Hệ thống thông tin tại Đại học Kennesaw State (Mỹ) cho rằng mọi người cần cân nhắc lợi ích và những thứ có thể đánh mất mỗi khi giao phó nhiệm vụ mang tính tư duy cho AI.

Hiệu ứng Dunning-Kruger khi dùng ChatGPT

Theo PGS French, AI tạo sinh đang thay đổi cách mọi người tiếp cận và xử lý thông tin. Ví dụ, nhiều người nhờ AI sàng lọc, so sánh quan điểm và đấu tranh sự mơ hồ. Các công cụ có thể cho câu trả lời rõ ràng, mạch lạc chỉ trong vài giây.

“Dù kết quả chính xác hay không, chúng ta không thể phủ nhận chúng rất hiệu quả. Điều này dẫn đến những thay đổi lớn trong cách làm việc và tư duy”, PGS French nói thêm.

Tuy nhiên, vẫn có cái giá phải trả để nhận lấy sự tiện lợi này. Khi dựa vào AI để suy nghĩ và hoàn thành nhiệm vụ, khả năng tư duy phản biện, giải quyết vấn đề phức tạp và tiếp cận sâu rộng thông tin của mọi người có thể giảm.

Tuy nghiên cứu về những vấn đề này còn hạn chế, việc tiếp nhận nội dung tạo bởi AI một cách thụ động có thể giảm sự tò mò trong trí óc, giảm khả năng tập trung và tạo thói quen phụ thuộc, hạn chế phát triển nhận thức về lâu dài.

  Giao diện của ChatGPT. Ảnh: Bloomberg.

Giao diện của ChatGPT. Ảnh: Bloomberg. 

PGS French lấy ví dụ với hiệu ứng Dunning-Kruger, hiện tượng con người đánh giá khả năng, kiến thức của họ cao hơn thực tế. Điều này diễn ra khi họ nhận thức những điều phức tạp mà bản thân chưa nắm vững. Đỉnh điểm của hiệu ứng là Mount Stupid (Đỉnh núi Ngu ngốc).

“Có thể áp dụng bộ khung này cho việc sử dụng AI tạo sinh. Một số người có thể phụ thuộc rất nhiều vào ChatGPT thay vì tự mình nỗ lực nhận thức, trong khi người khác sử dụng để nâng cao năng lực.

Nếu thuộc vế đầu tiên, họ có thể lầm tưởng rằng bản thân thực sự hiểu chủ đề do chỉ cần lặp lại nội dung tạo bởi AI. Bằng cách này, AI có thể ‘thổi phồng’ trí thông minh một cách giả tạo, trong khi thực tế khiến nhận thức suy giảm”, PGS French phân tích.

Điều này tạo ra sự chia rẽ trong cách sử dụng AI. Một số người liên tục dùng AI thay thế sự sáng tạo và tư duy, trong khi phần khác tận dụng để nâng cao khả năng nhận thức hiện có.

Tác giả cho rằng vấn đề đến từ cách sử dụng AI. Nếu dùng vô tội vạ, ChatGPT có thể dẫn đến tự mãn về nhận thức. Người dùng có thể chấp nhận kết quả mà không hỏi thêm về các giả định, tìm kiếm quan điểm khác hoặc phân tích sâu hơn.

Trong khi đó, nếu sử dụng dưới dạng công cụ hỗ trợ, ChatGPT có thể kích thích sự tò mò, tạo ra ý tưởng, làm rõ các chủ đề phức tạp và khơi gợi trí tuệ.

Tương lai của công việc với AI

PGS French nhấn mạnh việc ChatGPT khiến chúng ta ngốc nghếch hay nâng cao nhận thức đến từ cách sử dụng. Cụ thể, AI tạo sinh “nên được sử dụng để tăng cường trí thông minh của con người chứ không phải thay thế”.

“Cách sử dụng ChatGPT hiệu quả là hỗ trợ quá trình tìm kiếm và truy vấn, không phải rút ngắn. Điều đó đồng nghĩa hãy xem phản hồi từ AI là khởi đầu cho quá trình tư duy, không phải kết thúc”, ông cho biết.

  Một đoạn hội thoại với ChatGPT. Ảnh: New York Times.

Một đoạn hội thoại với ChatGPT. Ảnh: New York Times. 

Theo PGS French, việc ứng dụng AI tạo sinh hàng loạt khiến người dùng Internet đứng trước ngã rẽ. Một con đường dẫn đến suy thoái trí tuệ khi con người để AI suy nghĩ thay, trong khi hướng còn lại mang đến cơ hội tăng cường hiểu biết bằng cách hợp tác với AI.

“Người ta thường nói AI sẽ không lấy việc làm của bạn, nhưng người sử dụng AI thì có. Tuy nhiên, tôi cho rằng người sử dụng AI để thay khả năng nhận thức của họ sẽ mắc kẹt trên Đỉnh núi Ngu ngốc. Đó mới là những người dễ bị thay thế nhất.

Ngược lại, người sử dụng AI để tăng tính tư duy có thể hợp tác để mang lại kết quả mà họ không thể tạo ra khi làm một mình. Đây chính là tương lai mà công việc hướng đến”, PGS French nói thêm.

Phúc Thịnh

Nguồn: BÁO MỚI