Những ngày hè…

Những ngày hè nóng bức oi ả, tôi trông thấy mình ngước mắt lên trần nhà, quạt luôn quay số lớn nhất và bất động một chỗ. Vù vù, ve ve, cạch cạch - tiếng quạt máy kêu đều đều, tiếng ve inh ỏi ngoài hiên và tiếng mẹ lục đục chuẩn bị đồ ăn trong bếp.

Nói sao nhỉ? Tôi chưa bao giờ thích mùa hè. Thế nhưng có lẽ những ngày hè cất giữ hình ảnh “tôi” nhiều nhất, một “tôi” trong những sáng nắng sớm và gắt, những trưa bắt bướm tới bỏng da và những đêm nằm lặng thinh, nghe tiếng ve kêu vẳng lại từ xa xăm đâu đó. 

Đã lâu lắm rồi tôi chưa được thấy nhộng sâu muồng - chỉ xuất hiện vào những ngày hè, chúng xanh rì, nằm gọn ghẽ, bám theo từng tán lá muồng, lá tiêu, lá cafe… Với người lớn, đó là món ăn đặc sản có vị bùi và béo ngậy. Đối với đám trẻ, chúng là thứ đồ chơi thú vị - hô “đông, tây, nam, bắc” và chúng sẽ ngọ nguậy liên hồi. Nhộng sâu muồng khi trưởng thành sẽ lột vỏ, trở thành những chú bướm xinh. Những hôm đi học về, tôi thường cố tình làm lay động hai hàng hoa cỏ dại mọc quanh lối đi, khiến chúng hốt hoảng mà tung cánh bay ngập trời. Cảnh tượng đó đã được tua đi tua lại trong tôi hàng sa số lần, nhưng cảm giác vẫn y nguyên như những ngày còn thơ bé.

Có những hôm trưa hè, tôi đi bắt chuồn chuồn ở nhà ngoại. Ban ngày trời nhiều mây nên ánh nắng bị che khuất đi, sau khi mây tan, một màn mỏng ươm vàng vàng chậm rãi vươn ra tóm lấy toàn bộ cây cối cùng dải đường đất đầy đá và khói bụi mỗi khi có xe máy chạy qua. Hồi đó bà thường không cho tôi ra đường vì sợ bụi đất sẽ bay vào mắt. Chiều, mây đen ùn ùn, vội vã, giận dữ, không khí dần ẩm ướt và khó chịu. Rồi mưa đi, mấy con chuồn chuồn hấp tấp lượn lờ tìm những vũng nước cạn đọng lại sau cơn mưa để đẻ trứng nối tiếp thế hệ tiếp theo…

Ngẫm lại thì, mùa hè ở Đăk Lăk thật khác so với mùa hè ở Sài Gòn. Mùa hè ở Sài Gòn gắt hơn, nực hơn và hiếm khi có gió. Đó là nỗi buồn vô hạn với kẻ không ưa mùa hè, không ưa cái nóng. Những lúc như vậy, tôi lại bất chợt nghĩ: “Đôi khi một địa điểm nào nó đó thôi cũng khiến mình thấy thật phiền não....”. Ngày tôi ở lại Sài Gòn những tháng hè, chính là lúc tôi kết thúc chuỗi ngày gắn liền với tuổi thơ và kỷ niệm rong ruổi trên con đường đất đầy cánh bướm lập lờn. Và rồi dừng lại, trong một thế giới vồn vã, để nhận ra con người ta ai cũng phải lớn lên. Chà! 22 tuổi rồi đấy. Cái tuổi để nhớ về, và để chia tay mùa hè cuối cùng. 

Có lẽ mùa hè của tôi dừng lại năm 21 tuổi. Chẳng biết tương lai tới khi nào mới được lặng yên một chút để nói - nói về những ngày hè…

Phạm Hồng Trà

Nữ đầu bếp Việt Nam, chị Thư Phạm Buser đang gây sốt tại thành phố New York, Mỹ với chuỗi tiệc lưu động mang tên 'Ăn Cỗ' - giới thiệu sự đa dạng trong mâm cỗ truyền thống khắp 3 miền Bắc - Trung - Nam.

Mỗi sự kiện "Ăn Cỗ" mang tới một thực đơn khác nhau, với những món đặc sản được chọn lọc và thực hiện kỳ công, tỉ mỉ.

Ở giữa lòng nước Mỹ, thực khách có thể thưởng thức mâm cỗ miền Trung với cao lầu; mâm cỗ vùng cao với gà nướng, cơm lam, rau rừng, dồi sụn nướng lá mắc mật, hay mâm cỗ vùng biển duyên hải với lẩu thả, chả cuốn cá trích…

Mâm cỗ miền Tây sông nước cũng được khách đặt "cháy chỗ" từ sớm để thưởng thức ếch thui rơm, cua rang me, gỏi gà chôm chôm, bún kèn.

Nữ đầu bếp đã nhờ người thân và bạn bè mang trực tiếp nguyên liệu từ Việt Nam sang Mỹ để chế biến các mâm cỗ.

Chẳng hạn, trong sự kiện "Ăn Cỗ" đầu tiên, chị sử dụng loại mì trứ danh của Hội An, được ngâm trong nước tro để tạo nên hương vị đặc trưng, màu vàng óng bắt mắt cùng độ dai giòn hấp dẫn, làm nên những bát cao lầu đậm chất quê hương.

 

Nữ đầu bếp mang mì từ Hội An sang Mỹ để làm món cao lầu

Khi thực hiện mâm cỗ vùng cao, chị Thư Phạm cũng kỳ công đặt hơn 100 ống tre, các loại gia vị bản địa từ Việt Nam sang Mỹ.

“Tôi hiểu rằng với nhiều người, đây có thể là lần đầu tiên họ được thưởng thức những món đặc sản hay nguyên liệu này. Vì vậy, tôi cảm thấy có trách nhiệm mang đến cho họ phiên bản hoàn hảo nhất của ẩm thực Việt Nam”, nữ đầu bếp chia sẻ trên New York Eater.

 

Nữ đầu bếp cho biết, dù chi phí mang nguyên liệu từ Việt Nam sang Mỹ rất tốn kém, chị vẫn muốn tái hiện mâm cỗ vùng miền một cách chính xác nhất.

Thư Phạm còn khéo léo đưa nhiều kỹ thuật truyền thống vào các mâm cỗ, từ tỉa hoa bằng rau củ đến nghệ thuật làm thạch. Nhiều kỹ năng chị học được từ mẹ - người từng sở hữu một quán ăn tại TPHCM.

Riêng năm 2025, đầu bếp Thư Phạm đã tổ chức 2 sự kiện "Ăn Cỗ" giới thiệu mâm cỗ Sài Gòn xưa và mâm cỗ vùng biển Việt Nam.

Ở mâm cỗ gắn liền ký ức Sài Gòn xưa, nữ đầu bếp giới thiệu tới thực khách dê nướng chao, thịt heo lắc, mì vịt tiềm, kem ký. Thịt dê được nướng cùng chao - đậu phụ lên men có hương vị đặc biệt, ăn kèm ngô nướng và khế chua. Thịt heo lắc là sự kết hợp với xoài chua, cà tím, sả, ớt cay nồng.

Món chính trong mâm cỗ là tô mì vịt tiềm đậm đà. Thịt được ninh chậm cùng nấm đông cô, cải ngọt, nước dùng từ thảo mộc. Thực khách sẽ ăn kèm đu đủ muối chua để cân bằng hương vị.

 

Tô mì vịt tiềm hấp dẫn thực khách

Món tráng miệng là kem ký nhài - vải thiều làm thủ công, gợi ký ức tuổi thơ của nhiều người con TPHCM xa quê.

 

Thực khách thưởng thức kem ký được bày biện cao cấp

Sự kiện "Ăn Cỗ" hồi tháng 8 vừa qua, đầu bếp Thư Phạm đã mở đón khách trong 5 ngày thay vì chỉ 1 ngày như trước đây, để đáp ứng nhu cầu thực khách.

Tại sự kiện, nữ đầu bếp giới thiệu mâm cỗ vùng biển với các món đặc sản như: cá nướng tiêu xanh, bánh xèo mực, gỏi rong sụn, bún quậy, tráng miệng bằng kem mít, bánh dừa.

 

Mâm cỗ vùng biển với loạt đặc sản từ hải sản

Bún quậy là đặc sản nổi tiếng của Phú Quốc (An Giang). Đúng như tên gọi, món ăn này gắn liền với thao tác “quậy” ở nhiều công đoạn. Chả cá được quậy rồi ép vào thành tô, bún sau khi luộc cũng được quậy đều. Đặc biệt, thực khách còn được tự tay trải nghiệm thao tác quậy để pha chén nước chấm.

Chị Thư Phạm tổ chức "Ăn Cỗ" theo mô hình pop-up - hình thức kinh doanh ẩm thực chỉ diễn ra trong vài ngày hoặc vài tuần tại một địa điểm nhất định. Không gian có thể là sân vườn, quầy bán di động, thậm chí trong các nhà hàng cao cấp, và hoạt động quảng bá chủ yếu dựa vào mạng xã hội.

"Ăn Cỗ" được tổ chức lần đầu vào tháng 7/2023. Sau đó, cứ 4-5 tháng, sự kiện lại được tổ chức với một không gian, thực đơn mới lạ. Tới nay 7 sự kiện "Ăn Cỗ" đã diễn ra và luôn trong trạng thái "cháy vé".

Chuỗi sự kiện "Ăn Cỗ" này được truyền thông tại Mỹ dành nhiều lời khen ngợi.

Linh Trang - Trọng Nghĩa

Linh Trang

Nguồn: https://baomoi.com/dau-bep-viet-nau-mam-co-toan-dac-san-tu-nam-ra-bac-tai-my-khach-toi-chay-cho-c53407956.epi?utm_source=dapp&utm_campaign=share

Điếu văn hương lửa ⁽¹⁾

1-

EM  trả  ANH   nhẫn  cưới ,

Bởi ANH  xa mù khơi ....

Nhịp cầu duyên...đứt mối  ,

Hương lửa tình đổi ngôi  !

2-

Trả ANH  tờ....hôn thú  ,

Đành cam kết  : chia phôi  !

Tim EM  " vô sở  trụ " ⁽²⁾

Tay  EM  tháo nhẫn  rồi....

3-

Chúc ANH vui thượng lộ....

Và hồn về...mỗi đêm  ,

Điếu văn EM soạn nhớ ,

Làm sao , bao giờ quên  ?

                       LHVKD, 

                      (1) cảm  hứng từ bài hát THANH XUÂN của ns Nguyễn Tuấn....

                      (2) không còn trụ cột để nương tựa....

Không còn là trào lưu 'fusion' pha trộn nhiều nền ẩm thực, nhiều đầu bếp quốc tế đang tìm đến triết lý ẩm thực Nhật Bản.

Trong tập đầu tiên của chương trình "Tucci in Italy" ra mắt tháng 5-2025, diễn viên, người dẫn chương trình Stanley Tucci ghé thăm nhà hàng Cibleo tại Florence, Ý - Ảnh: Chụp màn hình

Tại đây, Stanley Tucci thưởng thức những món ăn vừa mang tinh thần ẩm thực Nhật Bản, vừa giữ nguyên bản sắc Tuscan: cá hồi cắt lát mỏng như prosciutto, rắc cá ngừ bào và phô mai hay tủy cá kiếm sống được bày trong đoạn xương sống gợi nhớ món ossobuco truyền thống. 

"Chúng tôi không gọi đó là fusion mà là học cách người Nhật tôn trọng nguyên liệu và giữ kết nối với nơi mình sống", bếp trưởng Giulio Picchi chia sẻ.

Từ 'pha trộn' đến 'thấu hiểu'

Khoảng đầu những năm 2000, "fusion" là từ khóa của sáng tạo ẩm thực với các món shi kết hợp với pasta, kim chi với taco...

Dù gây ấn tượng thị giác, nhiều món chỉ nổi bật về hình thức mà thiếu chiều sâu văn hóa.

Món rau bina chiên giòn với bột đậu gà, thịt viên lampredotto trộn miso và yuzu, rồi thêm một chút cá ngừ bào tại nhà hàng Cibleo tại Florence - Ảnh: Chụp màn hình

Ngược lại, triết lý Nhật gói trong "tinh thần washoku" đặt nền tảng ở sự cân bằng: giữa nguyên liệu và con người, giữa kỹ thuật và cảm xúc. Người Nhật có khái niệm shun, tôn vinh nguyên liệu theo mùa, sử dụng chúng khi đạt đỉnh hương vị. 

• Trọn vẹn tinh hoa ẩm thực nướng Nhật Bản Yakiniku và Yakitori trong 1 địa điểm

Tư duy này truyền cảm hứng cho nhiều đầu bếp quốc tế: không sao chép công thức, mà học cách cảm nhận, tôn trọng và khai thác nguyên liệu một cách tinh tế.

Ở Paris, đầu bếp Mory Sacko, người mang dòng máu Pháp và Tây Phi, xây dựng nhà hàng Mosuke dựa trên sự tôn trọng nguyên liệu và tiết chế kỹ thuật.

Đầu bếp Mory Sacko nói đó không phải pha trộn mà là tìm điểm chung giữa các triết lý ẩm thực để tạo nên sự hài hòa.

Món súp tiêu đặc trưng của Mory Sacko kết hợp bouillabaisse (súp cá truyền thống vùng Marseille, Pháp), hải sản và gia vị Tây Phi, đồng thời thêm một chút katsuobushi (cá ngừ bào khô Nhật Bản) tạo lớp umami tinh tế - Ảnh: Virginie Garnier

Một trong những món đặc sắc của Inja (New Delhi, Ấn Độ) là sò điệp Hokkaido "panta bhat" kết hợp gạo lên men theo truyền thống Bengal với natto gohan (cơm trộn đậu nành lên men Nhật Bản), phản ánh triết lý lên men, ăn theo mùa và tôn trọng nguyên liệu - Ảnh: Indian Food Freak

 

Tại New Delhi, đầu bếp Adwait Anantwar tại nhà hàng Inja biến món sushi thành trải nghiệm mang hương vị Ấn Độ, sử dụng lá shiso (một loại lá Nhật Bản thuộc họ bạc hà) cuốn cùng xoài khô và gừng ngâm, nhưng vẫn giữ sự trong trẻo của tinh thần Nhật. 

Ẩm thực như một ngôn ngữ giao thoa

Triết lý Nhật được nhiều đầu bếp quốc tế học hỏi vì nó linh hoạt, không bắt họ phải sao chép công thức mà vẫn giữ được tinh thần nguyên bản.

Ở Sydney, các đầu bếp thử chiên tempura (món chiên nhúng bột, thường là rau hoặc hải sản) bằng rau bản địa. 

Tại Cape Town, nhà hàng Fyn dùng dashi (nước dùng cơ bản của Nhật Bản, thường từ cá bào khô và rong biển) từ hải sản Nam Phi thay thế cá ngừ khô Nhật, kết hợp nguyên liệu địa phương với kỹ thuật Nhật - Ảnh: Fyn

Trong khu vực châu Á, đầu bếp Yoshihiro Narisawa tại Tokyo, Nhật Bản nổi tiếng với nhà hàng Narisawa, nơi ông kết hợp nguyên liệu bản địa Nhật Bản với cảm hứng từ thiên nhiên và mùa vụ. Món ăn như Matsutake Dobin Mushi - súp nấm matsutake (một loại nấm quý của Nhật) được hấp trong dobin (ấm trà nhỏ) vừa tôn vinh hương vị nguyên liệu vừa phản ánh triết lý tĩnh lặng và mùa vụ - Ảnh: goodie-foodie

Tại Hong Kong, đầu bếp Vicky Cheng của nhà hàng VEA kết hợp tinh thần Nhật Bản trong cách xử lý nguyên liệu và cân bằng hương vị để thể hiện món ăn Trung Hoa hiện đại, tiêu biểu là món hải sâm nướng dùng kèm mousse cua cái và rượu Hoa Điêu ủ 22 năm, vừa giữ được sự tinh tế, vừa toát lên nét thanh nhã đặc trưng của VEA - Ảnh: theluxeologist

Những cách làm này thể hiện sự linh hoạt: vừa khai thác nguyên liệu bản địa, vừa giữ tinh thần Nhật về kỹ thuật, cân bằng mà vẫn giữ được vị ngon tự nhiên, sâu sắc mà không cần gia vị phụ trợ.

iệc chọn cá theo mùa, cắt rau đúng hướng thớ, bày biện từng phần ăn nhỏ tất cả nói lên tinh thần "ít mà tinh, chậm mà sâu" trong ẩm thực Nhật. 

Nghĩa là nhấn mạnh dùng ít nguyên liệu nhưng chất lượng cao, chế biến tỉ mỉ ("ít mà tinh"), đồng thời tôn trọng thời gian và mùa vụ để món ăn đạt hương vị trọn vẹn, khuyến khích thưởng thức chậm rãi, cảm nhận từng chi tiết ("chậm mà sâu"). 

Mai Nguyệt

Nguồn: https://tuoitre.vn/am-thuc-nhat-it-ma-tinh-cham-ma-sau-20251103011727345.htm